بررسی معنای اصطلاحی «الإستبطان» در ادبیات عرفانی

Authors

فاطمه عسکری

fatema askari عباس طالب زاده شوشتری

abbus talebzadeh shoshtari

abstract

در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن تفکیک نظرات گوناگون پیرامون معنای لغوی و اصطلاحی مدخل «استبطان»، به جایگاه علمی و اصطلاحی معنای آن در زمینهٔ ادبیات عرفانی و قرآنی پرداخته شود. در این جستار نشان داده شده است که معنای مفهومی و اصطلاحی «استبطان» در حقیقت به معنای «دیدن ماهیت ذات اشیاء» و یا مسئله­ٔ «بینندگی و دیدن ماهیت الأشیاء» است و از جایگاه­ ارزنده­ای در ادبیات عرفانی برخوردار است؛ به ویژه آنکه برخی از فیلسوفان غرب درباره آن به ابهام افتاده، و به طور کلی با بیان نظراتشان، منکر شناخت و ماهیت ذات اشیاء جهان پیرامون خود شده­اند؛ بنابراین سه محور اساسی این پژوهش، عبارت اند از: بررسی معنای لغوی و اصطلاحی مدخل «استبطان» و تفکیک نظرات پیرامون آن.  جایگاه کاربردی معنای مفهومی و اصطلاحی واژه­ی «استبطان» در میان برخی از شواهد ادبی و عرفانی و قرآنی. تحلیل و بررسی معنای اصطلاحی مدخل «استبطان» از منظر ادبیات عرفان اسلامی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی‌ معنای ‌اصطلاحی‌ «الإستبطان» در ادبیات عرفانی

در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن تفکیک نظرات گوناگون پیرامون معنای لغوی و اصطلاحی مدخل «استبطان»، به جایگاه علمی و اصطلاحی معنای آن در زمینهٔ ادبیات عرفانی و قرآنی پرداخته شود. در این جستار نشان داده شده است که معنای مفهومی و اصطلاحی «استبطان» در حقیقت به معنای «دیدن ماهیت ذات اشیاء» و یا مسئله­ٔ «بینندگی و دیدن ماهیت الأشیاء» است و از جایگاه­ ارزنده­ای در ادبیات عرفانی برخوردار است؛ به ویژه آنکه...

full text

تعبیر رجالی ثقه معنای لغوی یا اصطلاحی؟

عتبار توثیقات موجود در اصول متقدّم و متأخّر رجالی شیعه به سبب عدم تدوین آنهاا در زمان حضور راویان، با شبهۀ حدسی بودن مواجه است که بر فرض قبول آن، باب علم توثیق "منسدّ" خواهد شد و عملاً بسیاری از روایات، از دایرۀ حجّیت و اعتبار بیرون خواهند رفت؛ حال آنکه با تکیه بر مبنای وثوق و اطمینان به آراء رجالی و اعتماد به قرائن، راویان بسیاری حتّی از سوی رجالیان متأخر قابلیّت توثیق می‌یابند. یکی از این قرائن،‌ تو...

full text

درآمدی‌ عرفانی بر معنای «المدرکه»

«المدرکه» یا همان «برجستگی میان دو کتف» یکی از اصطلاحات مشهور عرفانی به شمار می­آید. این موضع، به عنوان یکی از مواضع مهمّ و اساسی ادراک و آگاهی شناخته شده است و از آن با تعبیرهای دیگری همچون ؛ «پیوندگاه»، «نقطه­ی ربّانی»، «محلّ ثابت شده ادراک» یاد شده است. افزون بر این، «المدرکه» در برخی روایت­های اسلامی با شخصیّت عرفانی پیامبر اکرم (ص) در ارتباط است؛ تا آنجا که از این موضع با تعبیرهایی همچون؛ «مهر...

full text

عناصر عرفانی در ادبیات فارسی- یهودی

یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان «فارسی یهودی» را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی‌ترین سند از این شیوة نگارش به قرن دوم هجری باز می‌گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه‌ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. د...

full text

یلورالیزم و ادبیات کلاسر عرفانی

در این مقاله نگارند. ابتدا به بررسی تاریخچه ی پلورالیزم در غرب و در جهان اسلام پرداخته است؟ آنگاه ضمن بررسی حوزه ها و کاربردهای مختلف پلورالیزم و ارائه ی یک تقسیم بندی جاید از آن تحت عناوین ا - پلورالیزم رفتاری در ماهیت صرفآ فلسفی آن متوقف نمانده و از منظری نوین و زاویه ای دیگر بدین مبحث و مو ضوع نگریسته است؟ در این مقاله ریشه های این تفکر و اندیشه در گونه ها و نمودهای تکثرگرایانه ی عارفان این ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه عرفانیات در ادب فارسی

جلد ۴، شماره ۱۶، صفحات ۱۰۹-۱۳۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023